Xét nghiệm HP (test HP) dạ dày, Khi nào thì nên thực hiện?

Theo thống kê, có khoảng 70% dân số nước ta mang trong mình vi khuẩn HP – yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày hàng đầu cho người bệnh. Thông qua các xét nghiệm HP sẽ là căn cứ để bác sĩ đưa ra hướng điều trị phù hợp cho người bệnh. Vậy các xét nghiệm đó là gì thì hãy tìm hiểu cụ thể qua bài viết dưới đây.

Test HP (xét nghiệm HP) là gì?

Vi khuẩn Helicobacter Pylori hay thường gọi tắt là vi khuẩn HP, là một loại vi khuẩn gây nên 90% các bệnh lý đường tiêu hóa. Mặc dù số người mắc vi khuẩn HP chiếm tỷ lệ cao nhưng không phải ai bị bệnh lý dạ dày – tá tràng cũng có vi khuẩn HP.

Xét nghiệm HP là một phương pháp giúp kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn Helicobacter Pylori (HP) bên trong đường tiêu hóa. Xét nghiệm sẽ giúp xác định nguyên nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hóa như đau dạ dày, viêm loét dạ dày – tá tràng,… có phải do vi khuẩn HP gây ra hay không. Từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp với tình trạng của người bệnh.

Làm xét nghiệm phát hiện sự có mặt của vi khuẩn HP trong đường tiêu hóa

4 Cách xét nghiệm phát hiện vi khuẩn HP

Có rất nhiều phương pháp tìm vi khuẩn HP tại đường tiêu hóa. Tùy vào tình trạng của người bệnh mà được chỉ định phương pháp phù hợp, có thể là:

Test HP qua hơi thở

Liệu pháp này sẽ giúp phát hiện xem người bệnh có mang vi khuẩn HP trong dạ dày không. Đây là phương pháp chẩn đoán nhanh, đơn giản, cho kết quả có độ chính xác cao nên thường được chỉ định áp dụng cho mọi đối tượng.

Để tiến hành test thì ban đầu người bệnh sẽ được uống một chất lỏng hoặc thuốc để máy phân tích dễ phát hiện vi khuẩn HP trong hơi thở. Sau khi thổi hơi vào thiết bị test thì hơi thở của bệnh nhân sẽ được cho vào máy để kiểm tra, phân tích. Dựa vào các chỉ số thu được để kết luận người bệnh có mang vi khuẩn HP hay không.

Ưu điểm:

• Độ chính xác cao, lên tới 90%.
• Không gây đau khi test.
• Cho kết quả nhanh, chỉ sau khoảng 30 phút.
• Phù hợp với mọi đối tượng.

Nhược điểm: Không phát hiện được các tổn thương bên trong hệ tiêu hóa.

Nội soi dạ dày

Phương pháp này sử dụng một ống nội soi có gắn một camera nhỏ ở trên đầu ống rồi luồn trực tiếp vào bên trong dạ dày. Ống nội soi sẽ đi từ miệng, qua thực quản rồi xuống dạ dày. Dựa vào hình ảnh phản ánh trên máy nội soi mà bác sĩ có thể tìm được chính xác vị trí vết loét. Sau đó lấy ra một mảnh sinh khiết ở vị trí tổn thương đem đi nuôi cấy.

Trong quá trình tiến hành xét nghiệm, các bác sĩ sẽ có thể đánh giá chính xác mức độ viêm nhiễm của người bệnh để đưa ra hướng điều trị cho phù hợp.

Ưu điểm:

• Vừa nhận biết được sự có mặt của vi khuẩn HP lại vừa phát hiện được các tổn thương bên trong dạ dày nên quá trình chẩn đoán có độ chính xác cao.
• Hiện nay nhiều bệnh viện thường kết hợp nội soi với xét nghiệm HP nên chi phí thăm khám khá hợp lý.

Nhược điểm: Đau khi nội soi và không phải ai cũng tiến hành nội soi được.

Test HP trong máu

Khi bị nhiễm HP, hệ miễn dịch sẽ sản xuất ra kháng thể kháng vi khuẩn HP vào máu. Do đó, có thể tìm được sự có mặt của vi khuẩn này thông qua xét nghiệm máu. Đây là xét nghiệm khá phổ biến, có thể thực hiện ở bất kỳ cơ sở khám chữa bệnh nào.

• Ưu điểm: Trang thiết bị đơn giản, dễ thực hiện. Có thể thực hiện trên bất kỳ đối tượng nào.
• Nhược điểm: Độ chính xác không cao vì có thể gặp phải hiện tượng dương tính giả. Vì với một số người vừa điều trị hết HP nhưng cơ thể vẫn còn lưu lại kháng thể kháng HP thì khi xét nghiệm máu vẫn sẽ dương tính với HP.

Xét nghiệm HP bằng máu khá phổ biến

Test HP trong phân

Nếu có vi khuẩn HP trong dạ dày thì nó sẽ được cơ thể đào thải ra ngoài theo phân. Dựa vào cơ chế này mà xét nghiệm tìm vi khuẩn HP trong phân cũng là phương pháp thường xuyên được chỉ định.

Mẫu phân của người bệnh sẽ được xử lý bằng hóa chất rồi dùng phản ứng miễn dịch huỳnh quang để phát hiện sự có mặt của vi khuẩn HP.

Ưu điểm:

• Tiến hành khá dễ dàng.
• Cho kết quả chính xác cao với chi phí hợp lý.
• Phát hiện được các bệnh lý, vi khuẩn khác qua mẫu phân.

Nhược điểm:

• Bất tiện, khó đảm bảo vệ sinh trong quá trình lấy mẫu.
• Thời gian xét nghiệm lâu.
• Không phát hiện được các tổn thương ở trong dạ dày.

Test HP trong phân tìm vi khuẩn

Khi nào thì nên làm xét nghiệm HP?

Người bệnh sẽ được chỉ định làm xét nghiệm HP trong các trường hợp sau:

• Người có tiền sử mắc bệnh lý dạ dày – tá tràng, ung thư dạ dày hoặc tiền sử gia đình có người bị ung thư dạ dày.
• Người dùng các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDS), aspirin trong thời gian dài.
• Người thiếu máu, thiếu sắt chưa xác định rõ nguyên nhân.
• Người có đủ sức khỏe để tiến hành xét nghiệm và chờ đợi kết quả. Tùy vào tình trạng của mỗi người mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp xét nghiệm cho phù hợp.
• Các trường hợp bắt buộc phải tiến hành kiểm tra chức năng và những thương tổn dạ dày.

Dù là xét nghiệm phổ biến hay được thực hiện để tìm nguyên nhân gây tổn thương dạ dày nhưng chi phí thực hiện lại khá cao nên bác sĩ sẽ chỉ chỉ định tiến hành xét nghiệm này khi thực sự cần thiết.

❓ Nguy cơ ung thư dạ dày nếu phát hiện có vi khuẩn HP? Có đến 70% số người Việt mang trong mình vi khuẩn HP, tuy nhiên chỉ có 1% trong số đó gặp phải biến chứng ung thư dạ dày.

Mặc dù vậy, người bệnh cũng không nên chủ quan, việc làm xét nghiệm HP cũng nên thực hiện, chủ động đến ngay cơ sở y tế uy tín để thăm khám, phát hiện bệnh và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm đối với sức khỏe.

*Bài viết chỉ mang tính tham khảo thêm, không thay thế phác đồ điều trị y khoa!