6.7K
Tham vấn y khoa:BSCKI Mai Văn Lực
•
Tác giả:MEDIPLUS
Chuyên mục:Nam khoa
MỤC LỤC
Tinh trùng bình thường là một trong những điều kiện quan trọng cho việc thụ thai thành công. Chất lượng tinh trùng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố chủ quan và khách quan. Vậy tinh trùng như thế nào được coi là bình thường, thế nào là bất thường về màu sắc hay có mùi? Hãy cùng tham khảo những chia sẻ của các chuyên gia nam học dưới đây nhé.
Tinh trùng bình thường giúp dễ dàng thụ thai
Tinh trùng là vật chất di truyền quan trọng của nam giới, đóng góp một nửa bộ gen của phôi thai. Cơ thể nam giới hình thành tinh trùng một cách liên tục từ khi trưởng thành cho đến lúc chết. Mặc dù vậy, vẫn cần từ 10 đến 12 tuần để một tinh trùng được tạo ra và hoàn thiện cấu trúc theo quy trình dưới đây:
Điểm khởi đầu – “nhà máy sản xuất”
Trong dây chuyền sản xuất tinh trùng, tinh hoàn giống như nhà máy sản xuất duy nhất chịu trách nhiệm hình thành và định hình chất lượng sản phẩm. Tinh hoàn là cấu trúc hình bầu dục được bao bọc bởi lớp da bìu và treo phía trước vùng xương chậu gần đùi trên của cơ thể.
Thông thường, tinh hoàn gồm một cặp nằm đối xứng hai bên dương vật. Quá trình hình thành tinh trùng hầu hết đều nằm ở tinh hoàn và các cấu trúc bên trong tinh hoàn. Thành phần quan trọng nhất góp phần hình thành nên tinh trùng trong tinh hoàn là các tiểu thuỳ tinh hoàn. Cấu trúc này giống như những “cỗ máy” bền bỉ hằng ngày tạo ra tinh trùng mới từ cùng một “khuôn đúc” – các tinh nguyên bào.
Các tinh trùng sinh ra được đưa đến khâu tiếp theo là mào tinh hoàn nhờ ống sinh tinh để trải qua các bước tiếp theo của quá trình trưởng thành.
Quá trình trưởng thành tinh trùng – “hoàn thiện sản phẩm”
Mào tinh hoàn là cấu trúc lưu trữ tinh trùng trước khi chúng trưởng thành và được xuất ra khỏi cơ thể. Phần đầu mào tinh là nơi các tinh trùng trưởng thành, còn phần thân là nơi chứa các tinh trùng đã trưởng thành và sẵn sàng cho các công đoạn tiếp theo.
Quá trình trưởng thành tinh trùng thường kéo dài trong vòng một tuần. Phần đuôi của mào tinh hoàn nối trực tiếp với ống dẫn tinh, là nơi tinh trùng được đưa đến bước tiếp theo của quá trình hoàn thiện thông qua hệ thống ống dẫn tinh này.
Quá trình xuất tinh ra khỏi cơ thể – “đóng gói, xuất khẩu”
Hệ thống các ống dẫn tinh đưa tinh trùng đã trưởng thành từ mào tinh qua tuyến tiền liệt, tuyến hành niệu đạo, túi tinh để hoà trộn với tinh dịch trước khi xuất ra ngoài. Quá trình này chỉ xảy ra khi cơ thể nhận được tín hiệu cực khoái.
Trong trường hợp không có tín hiệu, tinh trùng sẽ chết vì không được chuyển ra khỏi mào tinh hoàn và sẽ được các biểu mô của mào tinh hấp thụ. Trước khi được đưa ra khỏi cơ thể, tinh trùng đã được hòa trộn và nuôi dưỡng trong tinh dịch.
Nguồn cung cấp tinh dịch chính cho tinh trùng là túi tinh (chiếm khoảng 60%), tuyến tiền liệt (chiếm khoảng 30%) và tuyến hành niệu đạo (chiếm khoảng 10%).
Màu sắc, độ đặc quánh và mùi của tinh trùng hoàn toàn do tinh dịch quyết định. Vì vậy, tinh trùng được xem là bình thường hay bất thường phụ thuộc cả vào tính chất của tinh trùng lẫn tinh dịch.
“Nhà máy” sản xuất tinh trùng của nam giới
Thông thường, tinh dịch khi xuất ra khỏi cơ thể có màu trắng đục, đôi khi ngả sang màu vàng nhạt. Tinh dịch khi xuất ra có độ đặc quánh, tương đối nhớt và có mùi tanh nhẹ đặc trưng. Độ đặc quánh của tinh trùng sẽ giảm dần và trở nên loãng hơn sau vài phút, tinh trùng lúc này trở nên nhớt dính.
Nếu tinh trùng không loãng dần, có thể nghĩ tới các bệnh lý về đường sinh dục. Mùi tanh của tinh trùng có mùi đặc trưng như mùi thuốc tẩy, tuy nhiên trong một vài trường hợp, mùi tanh này vẫn có sự khác biệt như có thêm mùi đường, mùi kim loại. Nếu mùi tinh trùng không có nhiều khác biệt so với mùi tanh đặc trưng thì chưa nên nghĩ tới bệnh lý bởi những mùi này chỉ đang phản ánh các thành phần dư thừa trong chế độ ăn của nam giới.
Ngoài màu trắng đục và vàng nhạt thường thấy, đôi khi nam giới có thể gặp những trường hợp tinh trùng có màu sắc bất thường khác. Những màu sắc này có thể xảy ra do các biến đổi sinh lý thông thường của cơ thể nam giới nhưng đôi khi cũng cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến đường sinh dục mà cánh mày râu cần hết sức lưu ý, cụ thể:
Tinh dịch màu trắng, vón cục
Tinh trùng bình thường có dạng dịch quánh, nhớt, sau một thời gian ở ngoài môi trường tinh trùng sẽ hóa lỏng. Trong một số trường hợp bất thường, tinh trùng đôi khi gặp phải tình trạng bị vón cục như thạch cảnh báo những bệnh lý nam khoa như viêm nhiễm túi tinh, viêm ống dẫn tinh, viêm tuyến tiền liệt,… Nặng nề hơn, nam giới có thể vô sinh nếu tình trạng kéo dài và điều trị không khả quan.
>>> Tinh trung vón cục: Có con được không?
Tinh trùng màu trắng vón cục
Tinh dịch màu nâu đỏ
Tinh dịch màu nâu đỏ nguyên nhân chính thường do tinh trùng bị lẫn máu. Nhiều nguyên nhân khiến tinh trùng bị lẫn máu có thể kể đến như chấn thương, nhiễm khuẩn, niệu đạo bị tổn thương do phẫu thuật hoặc do các bệnh lý viêm nhiễm đường sinh dục.
>>> Xuất tinh ra máu CẢNH BÁO điều gì?
Tinh trùng màu đỏ cảnh báo có máu trong tinh trùng
Tinh dịch màu vàng, xanh
Tinh dịch màu vàng, xanh cũng là một trong những dấu hiệu cảnh báo tình trạng nhiễm khuẩn đường sinh dục ở nam giới. Một số mặt bệnh có thể được hướng tới chẩn đoán nhiễm Chlamydia, lậu, nhiễm virus Herpes,… Những nguyên nhân sinh lý gây ra hiện tượng này có thể tự hết sau một thời gian. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài, nam giới cần đến gặp bác sĩ chuyên môn để được thăm khám và đánh giá bệnh kịp thời.
Tinh trùng màu vàng
Tinh dịch trong như nước lã
Nếu tinh dịch loãng trong như nước, khả năng cao nam giới đang gặp phải tình trạng suy giảm số lượng tinh trùng – yếu tố quyết định đến tình trạng vô sinh ở nam giới. Nguyên nhân gây ra tình trạng này có thể do các yếu tố về lối sống và tình trạng dinh dưỡng. Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác cũng gây ra tình trạng tinh trùng loãng như nước lã như giãn tĩnh mạch thừng tinh, rối loạn hormone, nhiễm trùng đường sinh dục, tiếp xúc với các chất độc công nghiệp, ma tuý, rượu bia, thuốc lá, một số loại thuốc, thừa cân, béo phì,…
Tinh trùng trong như nước lã
Để có câu trả lời chính xác nhất cho câu hỏi “tinh trùng như thế nào được coi là bình thường”, nam giới cần làm một vài xét nghiệm như tinh dịch đồ và thăm khám để có được đánh giá chính xác nhất về các tiêu chí:
Màu sắc tinh dịch
Màu sắc tinh dịch là yếu tố cơ bản và dễ phát hiện bằng mắt thường nhất. Thông thường, đây là yếu tố có ý nghĩa định hướng bệnh, giúp phát hiện bệnh sớm và định hướng điều trị đúng.
Tinh trùng bình thường có màu trắng đục
Thể tích tinh dịch
Thể tích tinh dịch cho mỗi lần xuất tinh bình thường là trên 1,5ml. Lượng tinh trùng mỗi lần xuất tinh ít hơn là bất thường và không đảm bảo cho việc thụ tinh, giảm khả năng sinh sản đáng kể. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng tinh dịch ít đi có thể do bất sản túi tinh, tắc ống phóng tinh hoặc xuất tinh ngược dòng…
Độ pH
Độ pH ảnh hưởng rất lớn đến các thành phần có trong tinh dịch. Môi trường pH trung bình của tinh dịch thường lớn hơn hoặc bằng 7,2. Nếu pH quá toan (độ pH dưới ngưỡng), các thành phần nuôi dưỡng tinh trùng trong tinh dịch sẽ bị biến đổi, suy giảm chất lượng, dẫn đến chết nhiều tinh trùng và giảm khả năng thụ tinh thành công.
Số lượng, mật độ và khả năng di chuyển của tinh trùng trong tinh dịch
Đây là chỉ số quan trọng nhất phản ánh chất lượng tinh trùng. Trong 1ml tinh dịch có vài triệu tinh trùng, nhưng chỉ có nhiều nhất một tinh trùng có khả năng thụ tinh với trứng. Tỉ lệ cạnh tranh vô cùng khốc liệt và đòi hỏi tinh trùng phải có khả năng “bơi lội” đủ tốt để trở thành sự lựa chọn duy nhất. Nếu mật độ tinh trùng quá thấp, khả năng thụ tinh thành công sẽ giảm. Tương tự, nếu tinh trùng kém di chuyển, rất khó để tinh trùng có đủ khả năng sống đến khi được thụ tinh.
Tóm lại, không khó để nhận biết các bất thường ở tinh trùng nam giới. Các khác biệt về thị giác có thể kể đến như tinh trùng có màu sắc bất thường, tinh trùng loãng như nước lã,… các khác thường về mùi như mùi tanh bất thường, mùi tanh lẫn mùi đường, mùi tanh lẫn mùi kim loại,… hay tinh trùng thay đổi tính chất như đặc hơn, vón cục, loãng như nước lã.
>>> Xét nghiệm tinh dịch đồ bao nhiêu tiền?
Để phòng ngừa các bệnh lý sinh dục nam giới cũng như phát hiện sớm các bệnh lý này, nam giới cần tìm hiểu thật kỹ đặc điểm của tinh trùng bình thường, theo dõi chất lượng tinh trùng của bản thân thường xuyên và đến các cơ sở khám chữa bệnh uy tín sớm để thăm khám kịp thời. Nếu còn vấn đề gì thắc mắc, vui lòng liên hệ Hotline 1900 3366 để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia MEDIPLUS!
ĐẶT LỊCH HẸN KHÁM
Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời với chuyên gia.
