Nội soi dạ dày phát hiện bệnh gì? 9 điều cần biết khi thực hiện nội soi

Nội soi dạ dày là phương pháp được các bác sĩ áp dụng để quan sát dạ dày, tá tràng, hành tá tràng và thực quản, đánh giá tình trạng cũng như phát hiện sớm các bệnh lý liên quan. Chi tiết về phương pháp nội soi dạ dày sẽ được các chuyên gia tiêu hóa Tổ hợp y tế MEDIPLUS sẽ giải đáp cụ thể 9 câu hỏi thường gặp liên quan tới nội soi dạ dày dưới đây mọi người cùng theo dõi để có những thông tin hữu ích trước khi thực hiện!

Nội soi dạ dày là làm gì?

Nội soi dạ dày (trong tiếng Anh là Gastroscopy) là phương pháp dùng ống soi mềm đưa vào dạ dày theo đường miệng hoặc đường mũi để quan sát dạ dày, thực quản, tá tràng và hành tá tràng.

Ống soi mềm đưa vào cơ thể giúp quan sát dạ dày, thực quản, tá tràng và hành tá tràng

Ống nội soi (Gastroscope) là một ống mềm có gắn đèn và máy quay ở đầu ống. Hình ảnh từ máy quay sẽ được gửi đến màn hình máy tính. Ống nội soi có thể được dùng để lấy mẫu mô bằng các dụng cụ như kìm sinh thiết, snare (tên 1 loại thiết bị dùng để cắt trong nội soi). Ngoài ra, còn sử dụng để hút chất lỏng và không khí.

Nội soi dạ dày giúp phát hiện ra những bệnh lý nào?

Nội soi dạ dày là phương pháp có độ chính xác cao vì nhờ camera quay lại các hình ảnh tình trạng bên trong mà bác sĩ có thể phát hiện được những thương tổn nhỏ nhất trong dạ dày và chẩn đoán các bệnh như:

• Viêm teo niêm mạc dạ dày hoặc phì đại
• Viêm dạ dày
• Loét dạ dày và tá tràng
• Các khối u dạ dày
• Polyp dạ dày
• Thoát vị hoành
• Xuất huyết dạ dày
• Trào ngược dạ dày thực quản
• Ung thư dạ dày và thực quản
• Phát hiện Hp
• Phát hiện dị vật lạ trong dạ dày.

Nội soi là phương pháp có độ chính xác cao trong chẩn đoán các bệnh về dạ dày

Phân biệt nội soi dạ dày và phẫu thuật mổ nội soi dạ dày

Nội soi dạ dày và phẫu thuật mổ nội soi dạ dày là 2 khái niệm dễ gây hiểu nhầm đối với những người lần đầu nghe tới 2 phương pháp này. Do đó, việc phân biệt 2 phương pháp nội soi dạ dày và phẫu thuật mổ nội soi dạ dày là điều rất cần thiết giúp người bệnh hiểu rõ và hiểu đúng về 2 phương pháp này.

Khi nào cần nội soi dạ dày?

Bác sĩ sẽ chỉ định những trường hợp cần phải thực hiện nội soi dạ dày khi có những triệu chứng như:

• Buồn nôn, nôn
• Đau bụng
• Khó nuốt
• Phân đen hoặc có máu trong phân
• Giảm cân không rõ nguyên nhân
• Ợ hơi, ợ chua, nóng rát thượng vị
• Nghi ngờ ung thư thực quản hoặc dạ dày
• Bệnh nhân sau phẫu thuật dạ dày cần kiểm tra lại
• Những người thường xuyên uống rượu, bia, hút thuốc lá
• Tầm soát phát hiện sớm ung thư dạ dày, thực quản.

Các triệu chứng tiêu hóa cần thực hiện nội soi dạ dày

Ai không nên nội soi dạ dày?

Nội soi dạ dày là một phương pháp kiểm tra an toàn tuy nhiên không áp dụng với tất cả các bệnh nhân dạ dày. Dưới đây là những trường hợp KHÔNG NÊN nội soi:

• Chưa nhịn ăn đủ 6 tiếng, nhịn uống đủ 4 tiếng trước khi vào nội soi.
• Bệnh nhân suy hô hấp.
• Bệnh nhân bị trùng thủng tạng rỗng.
• Bệnh nhân nghi ngờ hội chứng mạch vành cấp.
• Tăng huyết áp chưa kiểm soát được.
• Nghi ngờ thủng tạng rỗng.
• Nghi ngờ phình, tách động mạch chủ.
• Người bệnh trong tình trạng suy hô hấp.
• Người bệnh suy tim nặng.
• Người bệnh rối loạn tâm thần không hợp tác.
• Chống chỉ định tương đối: tụt huyết áp huyết áp tâm thu <90mmHg.

Nội soi dạ dày được thực hiện như thế nào?

Phần này sẽ liệt kê cụ thể trình tự các khâu cần thực hiện trước, trong và sau nội soi dạ dày, để người bệnh hình dung được về quy trình diễn ra như thế nào.

Trước khi thực hiện nội soi

Bác sĩ trao đổi và thông báo cho bệnh nhân về:

• Quá trình diễn ra nội soi như thế nào.
• Một số rủi ro có thể xảy ra khi nội soi dạ dày.
• Người bệnh sẽ thông báo cho bác sĩ các loại thuốc đang sử dụng để được hướng dẫn cụ thể về việc dừng hoặc tiếp tục sử dụng.
• Bệnh nhân cần nhịn ăn, uống trước khi thực hiện nội soi từ 6 – 8 tiếng để dạ dày sạch, giúp quá trình nội soi thuận lợi hơn.
• Bác sĩ yêu cầu bệnh nhân đi cùng người thân nếu sử dụng nội soi dạ dày gây mê vì thuốc mê có thể gây tình trạng không tỉnh táo khiến bệnh nhân gặp nguy hiểm khi lái xe.

Bác sĩ sẽ thông báo cho bệnh nhân biết về quy trình nội soi dạ dày

Quá trình thực hiện nội soi diễn ra

• Bệnh nhân được hướng dẫn nằm đúng tư thế theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Điều dưỡng sẽ gắn các thiết bị theo dõi huyết áp, nhịp tim và mạch lên người bệnh nhân.
• Trường hợp nội soi dạ dày có gây mê, bác sĩ sẽ tiến hành gây mê qua đường đường tĩnh mạch trên cánh tay của người bệnh.
• Bác sĩ sẽ đưa ống nội soi đi qua đường miệng hoặc mũi xuống thực quản, dạ dày và tá tràng.
• Bác sĩ chẩn đoán các bệnh thông qua các hình ảnh thu được
• Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể thực hiện lấy mẫu sinh thiết để xét nghiệm mô bệnh học hoặc tiến hành các thủ thuật điều trị như cắt polyp, lấy dị vật, cầm máu, nong hẹp,…
• Thời gian nội soi dạ dày thường từ khoảng 10-20 phút, tùy theo tình trạng cụ thể của từng người bệnh.

Hệ thống máy nội soi theo công nghệ hiện đại BLI (Nhật Bản)

Video nội soi dạ dày, phát hiện Viêm dạ dày

Sau quá trình nội soi bệnh nhân cần lưu ý

Sau khi thực hiện nội soi, người bệnh cần thực hiện các hướng dẫn sau đây của bác sĩ:

Không nên làm những việc sau:

• Khạc nhổ sẽ gây đau rát họng.
• Bệnh nhân không nên ăn trong vòng 1-2 giờ sau khi nội soi nhằm tránh gây áp lực cho dạ dày, tăng thêm cảm giác khó chịu cho bệnh nhân.
• Không nên ăn các thực phẩm cay nóng, thực phẩm có độ axit cao, thức ăn nóng vì có thể khiến dạ dày khó chịu hơn.
• Không uống cà phê, nước ngọt có gas, trà, rượu bia,… vì có thể gây đau và cảm giác khó chịu.

Người bệnh nên làm những việc sau:

• Nên nghỉ ngơi từ 30-45 phút trước khi ra về.
• Nên súc miệng thật sạch.
• Nên uống sữa lạnh để giảm cảm giác đói bụng và tránh gây giãn mạch, xung huyết lên vùng niêm mạc sinh thiết hoặc cắt polyp (nếu có).
• Sau khoảng 2 giờ, nên ăn các món ăn mềm và dễ tiêu hóa như sữa nguội, cháo, soup. Nhóm thức ăn này vừa dễ hấp thu tránh gây áp lực lên dạ dày khi vừa nội soi xong.
• Nên ăn thức ăn lỏng, ít chất xơ để không gây kích ứng dạ dày và phòng ngừa táo bón.
• Cần bù nước trong trường hợp nôn nhiều.

Nội soi dạ dày có đau không?

Nội soi dạ dày là một phương pháp ít đau, một số ít trường hợp người bệnh có thể bị đau họng nhẹ do máy chạm vào vùng họng. Nếu kỹ thuật nội soi qua đường miệng không tiền mê sẽ có cảm giác buồn nôn và hơi khó chịu một chút nhưng vẫn trong khả năng chịu đau của người bệnh.

Với trường hợp bệnh nhân sử dụng phương pháp nội soi có gây mê thì gần như sẽ không đau và nó sẽ giải quyết cho những ai còn e ngại, sợ nội soi dạ dày bị đau.

Ngoài ra, đau dạ dày có đau không còn phụ thuộc vào trình độ chuyên môn và tay nghề của bác sĩ và sự hợp tác của bệnh nhân cùng với hệ thống trang thiết bị thực hiện nội soi.

Nội soi là dạ dày gây mê sẽ giảm cảm giác khó chịu cho bệnh nhân

Nội soi dạ dày có nguy hiểm không?

Nội soi dạ dày là 1 phương pháp kiểm tra được đánh giá là an toàn ít gây nguy hiểm và hiếm khi xảy ra biến chứng. Tuy nhiên, phương pháp này vẫn có 1 số rủi ro hiếm gặp như:

• Bệnh nhân bị đau họng, cảm giác tê trong miệng do thuốc tê dạng xịt.
• Các biến chứng như chảy máu, tổn thương thủng, rách là rất hiếm.
• Thuốc gây mê khiến bệnh nhân buồn ngủ hoặc mất tập trung sau khi nội soi vài giờ.

Tuy nhiên, như đã đề cập ở trên thì đây là các rủi ro rất hiếm gặp nên bệnh nhân không cần quá lo lắng.

Nội soi dạ dày là phương pháp kiểm tra an toàn không gây nguy hiểm

Có bao nhiêu phương pháp nội soi dạ dày?

Hiện nay, có 4 phương pháp nội soi dạ dày được sử dụng phổ biến trong các bệnh viện hoặc phòng khám chuyên khoa tại Việt Nam, đó là:

Nội soi dạ dày qua đường miệng

Nội soi qua đường miệng là phương pháp sử dụng ống soi mềm đưa vào miệng qua vòm họng, hầu họng. thực quản rồi xuống dạ dày. Phương pháp có ưu điểm: Giá thành rẻ, thủ thuật thực hiện đơn giản.

Tuy nhiên cũng có một số hạn chế khi thực hiện:

• Gây cảm giác buồn nôn, nôn nhiều do ống soi chạm vùng lưỡi gà và họng.
• Có nguy cơ bị tổn thương vùng họng nếu bệnh nhân nôn nhiều, kích thích, không hợp tác hoặc bác sĩ có tay nghề thực hiện chưa tốt.

Phương pháp nội soi dạ dày qua đường miệng

Nội soi dạ dày qua đường mũi

Phương pháp nội soi dạ dày qua đường mũi là thủ thuật đưa ống soi với đường kính nhỏ hơn qua đường mũi. Quy trình thực hiện là bác sĩ sử dụng ống soi đường kính nhỏ đi qua khe mũi, xuống thực quản, dạ dày tá tràng, hành tá tràng.

Phương pháp được đánh giá cao và có nhiều ưu điểm: Dễ thực hiện, ống nội soi không chạm vào lưỡi gà và vùng hầu họng nên hạn chế gây đau, buồn nôn, khó chịu cho bệnh nhân.

Tuy nhiên nhược điểm lại ở phần chi phí thực hiện, cao hơn so với nội soi dạ dày qua đường miệng và không phù hợp với bệnh nhân có các dị tật ở mũi hoặc khoang mũi hẹp.

Phương pháp nội soi dạ dày qua đường mũi giúp giảm các triệu chứng buồn nôn

Nội soi dạ dày gây mê

Nội soi dạ dày gây mê là phương pháp gây mê bệnh nhân trước khi nội soi, giúp bệnh nhân không cảm thấy lo lắng và khó chịu trong quá trình thực hiện.

Đúng như têm gọi, phương pháp nội soi này giúp hạn chế tối đa cảm giác khó chịu, đau đớn, buồn nôn và phù hợp trong các trường hợp bệnh nhân không hợp tác gây khó khăn cho quá trình nội soi.

Do tính chất gây mê bệnh nhân trước khi thực hiện nội soi nên phần chi phí sẽ cao hơn và bệnh nhân cần được theo dõi tác dụng phụ của thuốc gây mê sau khi thực hiện.

Phương pháp nội soi dạ dày gây mê không đau giúp người bệnh thoải mái hơn

Nội soi dạ dày bằng viên nang

Đây là phương pháp nội soi dạ dày hiện đại không đau vì bệnh nhân sẽ nuốt vào một thiết bị camera có hình dạng bằng viên nang. Thiết bị này có thể chụp liên tục 3 hình trong 1 giây. Viên nang có thể di chuyển từ miệng đến hậu môn trong khoảng thời gian từ 8-12 tiếng.

Tất cả hình ảnh thu được sẽ được hiển thị trên máy tính giúp bác sĩ xem xét và chẩn đoán. Viên nang sau đó cũng được đào thải ra ngoài đường phân khi bệnh nhân đi vệ sinh sau khoảng 12 tiếng.

Ưu điểm:

• Không đau, không gây khó chịu, buồn nôn.
• Hình ảnh có độ sắc nét cao, góc quét rộng.
• Gần như không gây bất kỳ tác dụng phụ hay biến chứng.

Nhược điểm:

• Giá thành cao.
• Hình ảnh ghi lại không chủ động, không thể thực hiện can thiệp tức thời.
• Nếu muốn sinh thiết hoặc xử lý tổn thương như cắt polyp, cầm máu,… vẫn phải nội soi lại bằng dây soi qua đường miệng.

Chị phí nội soi dạ dày bao nhiêu tiền?

Giá dịch vụ nội soi dạ dày sẽ tùy thuộc vào từng bệnh viện, phòng khám. Tuy nhiên mức giá trung bình cho từng loại dịch vụ nội soi gây mê và không gây mê như sau:

Bệnh viện công:

• Nội soi dạ dày không gây mê: 600.000 – 1.000.000 VNĐ.
• Nội soi dạ dày có gây mê: 1.000.000 – 1.500.000 VNĐ.

Bệnh viện tư:

• Nội soi dạ dày không gây mê: 1.000.000 – 1.500.000 VNĐ.
• Nội soi dạ dày có gây mê: 2.000.000 – 5.000.000 VNĐ.

Giá dịch vụ nội soi dạ dày sẽ tùy thuộc vào từng bệnh viện, phòng khám, mọi người tham khảo về giá niêm yết, thông tin địa chỉ uy tín để lựa chọn phù hợp.

Lưu ý trước khi đi nội soi dạ dày cho kết quả chính xác

• Nhịn ăn 6-8 tiếng trước khi nội soi: Để bác sĩ có thể quan sát rõ lớp niêm mạc dạ dày đồng thời  tránh tình trạng bị trào ngược, sặc thức ăn.
• Không được uống các loại sữa, đồ uống có màu vì sẽ gây ảnh hưởng đến khả năng quan sát.
• Không sử dụng rượu, bia, thuốc lá hoặc các chất kích thích trước khi nội soi.
• Ngưng sử dụng một số loại thuốc trước khi nội soi theo hướng dẫn của bác sĩ nếu có.
• Nên đi cùng người thân trong trường hợp thực hiện nội soi gây mê vì tác dụng của thuốc an thần khiến bệnh nhân không tỉnh táo hoàn toàn gây nguy hiểm khi di chuyển, lái xe.
• Cần thông báo với bác sĩ nếu bản thân bị dị ứng với các loại thuốc tê, thuốc gây mê, băng dính.
• Không sử dụng thuốc viên than hoạt hoặc các loại thuốc tráng bao tử  trước khi nội soi vì có thể khiến kết quả nội soi dạ dày không chính xác.
• Giữ tinh thần thoải mái và ổn định cũng là yếu tố quan trọng giúp buổi nội soi dạ dày diễn ra thuận lợi.

Bệnh nhân không được uống các loại sữa, đồ uống có màu trước khi nội soi dạ dày

Hy vọng bài viết đã giúp người bệnh hiểu được việc thực hiện nội soi dạ dày là cần thiết, quy trình cũng như những lưu ý để cảm thấy yên tâm hơn trước khi thực hiện. Đây được đánh giá là phương pháp kiểm tra có độ chính xác cao và an toàn nếu người bệnh lựa chọn được bệnh viện, trung tâm y tế uy tín. Nếu có bất kỳ thắc mắc và cần tư vấn thêm, vui lòng gọi đến số Hotline 1900 3366 để được các Bác sĩ Tổ hợp y tế MEDIPLUS tư vấn chi tiết và tận tình nhất.

*Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa!