2.0K
Tham vấn y khoa:TS. BSCKII Lê Quốc Việt
•
Tác giả:MEDIPLUS
Chuyên mục:Cơ - Xương - Khớp
MỤC LỤC
Thoái hóa khớp (Osteoarthritis – OA) là bệnh lý xương khớp mạn tính có liên quan mật thiết với yếu tố độ tuổi bởi tỷ lệ mắc bệnh lý này chủ yếu ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, hiện nay do chế độ ăn uống và sinh hoạt chưa đúng cách khiến cho đối tượng mắc bệnh đang ngày càng trẻ hóa. Nếu được điều trị và xử lý kịp thời, thoái hóa khớp có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh, thậm chí gây tàn phế.
Bạn cần biết, khớp được cấu tạo bởi các dây chằng, gân cơ, bao khớp và sụn khớp. Sụn khớp là lớp mô bao bọc lấy đầu xương để ngăn ngừa ma sát của các đầu xương, giúp khớp vận động dễ dàng. Sụn khớp được nuôi dưỡng nhờ các tổ chức xương dưới sụn, dịch khớp và bao khớp. Do đó, theo thời gian, lớp sụn bị lão hóa dần khiến cho các đầu xương cọ xát vào nhau gây sưng, đau và hạn chế vận động – thoái hóa khớp.
Thoái hóa khớp là tình trạng tổn thương tại phần sụn khớp
Tuổi càng cao tình trạng thoái hóa khớp càng nghiêm trọng gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe người bệnh cũng như làm suy giảm chất lượng sống. Theo thống kê tại Việt Nam, tỷ lệ thoái hóa khớp chiếm tới 30% ở người trên 35 tuổi. Tỷ lệ này tăng trên 60% ở người trên 65 tuổi và trên 85 tuổi là 85%.
Hầu hết các khớp đều có nguy cơ bị thoái hóa, những khớp dễ bị thoái hóa gồm: khớp gối, khớp háng, khớp ngón tay, cổ chân, khớp vai, đốt sống cổ, cột sống thắt lưng.
Tình trạng thoái hóa khớp có thể xảy ra ở bất kỳ khớp nào trên cơ thể. Tuy nhiên, một số vị trí thoái hóa khớp điển hình có thể kể đến như:
Thoái hóa khớp gối rất phổ biến vì đây là bộ phận phải chịu áp lực lớn từ cơ thể, bệnh này thường gặp ở nữ giới, chiếm 80% trường hợp. Thoái hóa khớp gối diễn ra qua 4 giai đoạn:
Thoái hóa khớp gối là bệnh lý phổ biến thường gặp ở nữ giới
Khớp háng được cấu tạo bởi chỏm xương đùi và ổ chảo xương đùi, khung chậu. Lớp sụn khớp ở giữa hai phần này có tác dụng bao bọc, che chở các đầu xương, giảm cọ xát các đầu xương khi vận động. Khi lớp sụn bị bào mòn, 2 đầu xương cọ xát vào nhau sẽ khiến người bệnh cảm thấy đau đớn gây ảnh hưởng đến quá trình sinh hoạt hàng ngày.
Thoái hóa khớp háng thường được chia thành 2 dạng:
Các cơn đau khớp háng thường xuất hiện khi người bệnh thực hiện các động tác xoay, gập người, ngồi xổm, dạng háng. Điều này khiến cho người bệnh ngại vận động, lâu dần có thể dẫn đến cứng khớp và thậm chí tàn phế.
Khớp cùng chậu là vị trí tiếp nối giữa xương cùng cụt và xương cánh chậu, nằm ở phía sau giữa hai mông. Đây là một khớp quan trọng, luôn phải chịu một áp lực lớn từ cơ thể khiến cho nó dễ bị tổn thương do thoái hóa gây viêm, sưng đau tại khớp.
Thoái hóa khớp cùng chậu có thể chỉ xảy ra ở 1 khớp hoặc cả 2 khớp. Người bệnh thoái hóa khớp cùng chậu thường xuất hiện các triệu chứng đau thắt lưng, hông, có cảm giác tê bì ở chân khi ngồi lâu 1 tư thế.
Thoái hóa khớp ngón tay, cổ tay thường xảy ra ở đối tượng khoảng 60-65 tuổi, trong đó có 75% trường hợp là phụ nữ. Đây là tình trạng các sụn khớp tại bàn tay ngón tay bị mài mòn gây khô cứng các khớp, viêm, sưng đau. Nếu tình trạng này kéo dài, hai đầu xương va chạm vào nhau gây biến dạng, dị dạng khớp.
Thoái hóa khớp ngón tay, cổ tay thường xảy ra ở đối tượng khoảng 60-65 tuổi
Khớp cổ chân được cấu tạo từ nhiều xương tiếp khớp với nhau như xương chày, xương mác, sên, gót, ghe, hộp, xương bàn chân,… và được bảo vệ, bao bọc bởi lớp dây chằng, gân cơ và sụn khớp.
Khớp cổ chân rất linh hoạt đóng vai trò quan trọng trong hoạt động đi lại của mỗi con người. Diện tích của mặt khớp cổ chân rất nhỏ kèm theo độ dày sụn khớp không nhiều nên khớp cổ chân phải chịu một áp lực khá lớn. Khi sụn khớp bị bào mòn, tạo điều kiện cho các xương cọ sát vào nhau khi di chuyển gây sưng, đau, cứng khớp.
Thoái hóa khớp cổ chân không những chỉ ảnh hưởng đến sụn khớp mà còn làm tổn thương xương, gân cơ và dây chằng xung quanh.
Thoái hóa cột sống cổ không chỉ là bệnh xương khớp ở người cao tuổi mà còn thường gặp ở đối tượng trẻ tuổi làm việc thường xuyên tại văn phòng, ít vận động. C5 – C6 – C7 là đoạn đốt sống cổ dễ bị thoái hóa nhất.
Hầu hết tất cả các trường hợp thoái hóa đốt sống cổ không có dấu hiệu gì đặc trưng trong giai đoạn đầu. Một thời gian sau, hầu hết những bệnh nhân bị thoái hóa đốt sống cổ luôn có cảm giác đau, mỏi khó vận động vùng cổ.
Thoái hóa đốt sống cổ thường diễn biến khá chậm nhưng những tổn thương do bệnh gây ra lại rất khó hồi phục. Chính vì vậy, người bệnh tuyệt đối không được coi thường những dấu hiệu cảnh báo để phát hiện sớm và có biện pháp điều trị kịp thời.
Thoái hóa khớp là sự mất cân bằng giữa quá trình tổng hợp và phá hủy sụn khớp gây biến đổi cấu trúc sụn khớp và ảnh hưởng lớp xương dưới sụn. Sự mất cân bằng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
Tuổi càng cao quá trình lão hóa càng diễn ra nhanh chóng. Cùng với sự già đi về tuổi tác, khả năng tái tạo và sản sinh các tế bào sụn khớp suy giảm kéo theo chất lượng sụn khớp cũng giảm. Đồng thời cơ thể cũng giảm tiết các dịch nhầy bôi trơn cho các khớp khiến cho sụn khớp bị mất tính đàn hồi, bào mòn, nứt vỡ.
Những đối tượng có công việc đặc thù ngồi, đứng lâu ở một tư thế, mang vác vật nặng, nằm ngủ sai tư thế hoặc làm việc trên máy tính với cường độ cao sẽ gây áp lực lớn lên các sụn khớp và đĩa đệm, lâu dần sẽ khiến sụn khớp tổn thương và xương khớp yếu đi tăng nguy cơ thoái hóa.
Tư thế làm việc sai là yếu tố nguy cơ gây thoái hóa khớp nghiêm trọng
Các chấn thương trong thể thao hoặc quá trình vận động, sinh hoạt hàng ngày có thể gây ra các chấn thương như: giãn dây chằng, trật khớp, rạn, nứt xương,… Những tổn thương này có thể là nguyên nhân khiến cho quá trình thoái hóa xương khớp diễn ra nhanh chóng.
Có nhiều ý kiến cho rằng thoái hóa khớp có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người bị thoái hóa khớp thì nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn.
Ngoài ra một số nguyên nhân khác có thể dẫn đến tình trạng thoái hóa các khớp có thể hay gặp phải như:
Ở giai đoạn đầu thoái hóa khớp thường có biểu hiện không rõ ràng, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý xương khớp khác. Một số triệu chứng điển hình của bệnh thoái hóa khớp có thể kể đến như:
Thoái hóa khớp thường xảy ra ở khớp gối, khớp háng, ngón tay, cột sống
Theo Hội thấp khớp học Mỹ – ACR, cần dựa vào các dấu hiệu lâm sàng và kết quả khám cận lâm sàng để chẩn đoán chính xác tình trạng thoái hóa khớp ở người bệnh.
Khi xuất hiện triệu chứng đau nhức, sưng đau, cứng khớp người bệnh nên đi khám càng sớm càng tốt để nâng cao hiệu quả điều trị, tránh biến chứng nguy hiểm.
Bác sĩ sẽ dựa vào dấu hiệu lâm sàng của người bệnh cũng như các yếu tố nguy cơ để đưa ra những chẩn đoán ban đầu và chỉ định làm thêm các phương pháp cận lâm sàng phù hợp. Cụ thể:
Ở giai đoạn đầu các triệu chứng thường không rõ ràng khiến người bệnh dễ bỏ qua hoặc nhầm lẫn với nhiều bệnh lý xương khớp khác. Chính vì thế, bên cạnh thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác:
Ngoài ra, bác sĩ sẽ chỉ định làm thêm xét nghiệm máu, sinh hóa, xét nghiệm dịch khớp để loại trừ các bệnh lý xương khớp khác như viêm khớp, viêm khớp dạng thấp,…
Hình ảnh chụp MRI (cộng hưởng từ) thoái hóa khớp gối
Thoái hóa khớp tuy là bệnh lý phổ biến nhưng nếu không được thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh:
Ngoài ra, thoái hóa khớp còn có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm khác như: Hoại tử xương, gãy xương, chảy máu, nhiễm trùng trong khớp, tổn thương gân, dây chằng quanh khớp,…
Thoái hóa khớp là bệnh lý có liên quan đến quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể nên việc điều trị khỏi hoàn toàn dường như rất khó. Chính vì thế, các phác đồ điều trị hiện nay chủ yếu tập trung làm giảm tình trạng đau nhức, làm chậm quá trình thoái hóa, ngăn ngừa biến chứng, phục hồi chức năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Tăng cường vận động, luyện tập thể dục thể thao là phương pháp điều trị an toàn, hiệu quả cho người bệnh thoái hóa khớp. Các hoạt động thể chất như đi bộ, đi xe đạp, bơi lội sẽ khiến cho cơ bắp khỏe, khớp dẻo dai, linh hoạt hơn, cải thiện tình trạng cứng khớp, giảm đau cho người bệnh.
Ngoài ra, việc tập luyện còn giúp cơ thể giải phóng các năng lượng dư thừa, hạn chế thừa cân, béo phì khiến cho bệnh ngày càng nặng thêm.
Chuyên gia MEDIPLUS khuyến cáo người bệnh nên dành ít nhất 150 phút mỗi tuần để hoạt động với cường độ vừa phải. Đồng thời, người bệnh cần lưu ý vận động nhẹ nhàng phù hợp với tình trạng bệnh lý hiện tại tránh tập quá sức gây ảnh hưởng xấu đến xương khớp.
Phương pháp trị liệu thần kinh cột sống được thao tác bằng tay, tác động nhẹ nhàng lên cột sống của người bệnh nhằm mục đích điều chỉnh các sai lệch tại khớp, kích thích quá trình tự chữa lành và ngăn ngừa những cơn đau kéo dài.
Trị liệu thần kinh cột sống được ứng dụng rộng rãi trong các trường hợp thoái hóa cột sống và thường được kết hợp với vật lý trị liệu để tăng hiệu quả điều trị.
Vật lý trị liệu có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong điều trị thoái hóa khớp gối. Các phương pháp vật lý trị liệu giúp làm giảm triệu chứng đau nhức, hỗ trợ phục hồi chức năng vận động, tăng cường khả năng chữa lành các tổn thương tại khớp, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm. Châm cứu, xoa bóp, chườm nóng, chườm lạnh,… là những phương pháp vật lý trị liệu đang được ứng dụng rộng rãi hiện nay.
Vật lý trị liệu hỗ trợ điều trị thoái hóa đốt sống cổ
Một số thuốc giảm đau thường được bác sĩ chỉ định cho người bệnh thoái hóa khớp nhằm cải thiện các triệu chứng. Tùy thuộc vào mức độ đau và thể trạng của người bệnh, bác sĩ sẽ cân nhắc chỉ định một số loại thuốc giảm đau dưới đây:
*Lưu ý: Trước khi dùng thuốc người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ và tuân thủ theo đúng chỉ định về loại thuốc, hàm lượng và thời gian sử dụng. Tránh lạm dụng thuốc vì các loại thuốc này có thể gây tác dụng phụ lên gan và thận.
Phẫu thuật thường được chỉ định trong trường hợp người bệnh đau nhiều, hạn chế vận động nghiêm trọng và không đáp ứng điều trị bằng các phương pháp trên. Phẫu thuật giúp loại bỏ tổn thương tại khớp giúp giảm đau và phục hồi khả năng vận động nhanh chóng
Tuy nhiên, điều trị bằng phẫu thuật sẽ cần được cân nhắc thật kỹ bởi phương pháp này có thể tiềm ẩn một số rủi ro nhất định và vẫn có nguy cơ tái phát.
Sở hữu nhiều thế mạnh trong điều trị các bệnh lý cơ xương khớp, Phòng khám xương khớp MEDIPLUS đã thực hiện giải thoát thành công cho hàng nghìn khách hàng khỏi cơn đau nhức xương khớp dai dẳng, sống tự chủ và không phụ thuộc.
Chỉ với 1 phút đặt lịch khám tại MEDIPLUS, đau 1 năm, 5 năm hay 10 năm đều có thể hồi phục, lấy lại khả năng vận động nhanh chóng.
Khám và điều trị thoái hóa khớp với Tiến sĩ Bác sĩ Lê Quốc Việt – MEDIPLUS
Thoái hóa khớp chủ yếu là do quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể gây ra. Chính vì thế để phòng bệnh hiệu quả người bệnh cần có biện pháp làm chậm tiến trình lão hóa, cụ thể:
Thoái hóa khớp càng chữa trị sớm tỷ lệ hồi phục càng cao và ngăn chặn quá trình thoái hóa hiệu quả. Chính vì thế, đừng chủ quan; khi cơ thể xuất hiện các biểu hiện bất thường tại xương khớp thì cần thăm khám ngay để được phát hiện và có biện pháp can thiệp kịp thời.
*Bài viết mang tính tham khảo, không thay thế việc chẩn đoán hoặc phác đồ điều trị y khoa!
TƯ VẤN NGAY VỚI TIẾN SĨ CƠ XƯƠNG KHỚP
Đặt lịch tư vấn khám và điều trị bệnh cơ xương khớp với các chuyên gia.
Δ
TS. BSCKII Lê Quốc Việt
Đối với các bệnh lý cơ xương khớp diễn tiến âm thầm, khó trị dứt điểm và hậu quả thì nặng nề, việc lựa chọn thăm khám và điều trị…
Bài viết liên quan
Loãng xương là tình trạng xương bị suy yếu, giảm mật độ xương, khiến xương trở nên giòn, dễ gãy. Bệnh loãng xương là một…
Chuyên mục: Cơ - Xương - Khớp
Bệnh gout đang trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người với những cơn đau nhức kéo dài, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc…
Tình trạng cổ tay bị đau lâu ngày không khỏi có thể do thói quen hoạt động và đời sống sinh hoạt của người bệnh…
Đau buốt trong xương cánh tay là một tình trạng phổ biến thường gặp ở người cao tuổi và những người trong độ tuổi lao…
Đăng ký khám
Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời
DỊCH VỤ NỔI BẬT
Gói tầm soát sớm ung thư đường tiêu hóa
Tầm soát và phát hiện sớm ung thư…
6.660.000đ
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM
Chia sẻ
ĐẶT LỊCH HẸN KHÁM
Đặt hẹn ngay để nhận tư vấn và xếp lịch khám kịp thời với chuyên gia.
MEDIPLUS Tân Mai
GỬI TỚI BÁC SỸ MEDIPLUS
Hãy để lại câu hỏi cho các bác sỹ ngay để được giải đáp kịp thời các vấn đề sức khỏe.